ურანი (ლათ. Uranus) მზის სისტემის მეშვიდე პლანეტა
მზიდან დაშორების მიხედვით. ეს გაზის გიგანტი დიამეტრით
მესამე და მასით მეოთხე პლანეტაა მზის სისტემაში. მას ბერძნული ცისა და სხვა
ღმერთთა შემქმნელი ღვთაების ურანისუ. ჰერშელმა
1781 წლiს 13 მარტს.
სახელი ჰქვია. მისი ასტონომიული და ასტროლოგიური სიმბოლოა ♅. თავისი დიდი
გრავიტაციული ველის გამო მას 27 თანამგზავრი ყავს. ეკუთვნის გიგანტი
პლანეტების ჯგუფს
სატურნი სიშორით მეექვსე პლანეტაა მზიდან. ეს გაზის გიგანტი სიდიდით მეორე პლანეტაა მზის სისტემაშიიუპიტერისსატურნის სახელი ჰქვია.
მისი სიმბოლოა ღმერთის კვერთხის სტილიზებული რეპრეზენტაცია - ♄. ჩინურ,
კორეულ, იაპონურ და ვეიტნამურ კულტურებში პლანეტას მიწის ვარსკვლავად
მოიხსენიებენ (土星), ხუთი ელემენტის ციკლის მიხედვით. სატურნს ადრე სანამ
ტელესკოპს გამოიგონებდნენ ყურებიან პლანეტას ეძახდნენ, რადგან შორიდან მისი
რგოლები ყურებს გავდა. შემდეგ. პლანეტას რომაული
ღმერთი
ნეპტუნი სიშორით მერვე, ან შიგადაშიგ, მეცხრე
პლანეტაა მზიდან პლუტონის ექსცენტრიული
ორბიტის გამო და ყველაზე შორეული გაზის გიგანტია ჩვენს მზის სისტემაში.ნეპტუნის ორბიტის
ექსცენტრისიტეტის კოეფიციენტი 0.011214269 უდრის. მიუხედავად იმისა, რომ
გაზის გიგანტთა შორის ყველაზე მცირეა, ნეპტუნი ურანზე უფრო მასიურია.მისი მასა დედამიწის 17
მასის ტოლია. ნეპტუნის ზედაპირის მინიმალური ტემპერატურა -218 °C ( 55°K
). ხოლო მაქსიმალური -196 °C (77°K ). მძლავრი გრავიტაციული ველის გამო
მისმა შემადგენელმა გაზმა მაღალი სიმჭიდროვის კომპრესია განიცადა.
ვარაუდობენ რომ მის ცენტრში ტემპერატურა 5000 °C. (5273 °K).
მერკურიმზესთან და მზის სისტემის რიგით მეორე ყველაზე მცირე
პლანეტაა (ძველად საქართველოში ყველაზე ახლოს მდებარეობს
ოტარიდს უწოდებდნენ). მერკურის
ყველაზე დიდი კუთხური დაშორება მზისგან მხოლოდ 28.3°-ია და მისი დანახვა
მხოლოდ გარიჟრაჟზე ან შებინდებისას შეიძლება. პლანეტა შედარებიც მცირედაა
შესწვლილი: ერთადერთი კოსმოსური ხომალდი, რომელმაც მერკურს მიაღწია იყო
’’მარინერ 10’’ (1974-75), რომელმაც პლანეტის ზედაპირის მხოლოდ 45%-ის
დაფიქსირება შეძლო.
მარსი მეოთხე პლანეტაა სიშორით მზის სისტემაში. მას რომაული ომის ღმერთის მარსის სახელი ჰქვია (არესი ბერძნულ მითოლოგიაში). მას მეტსახელად ”წითელი
პლანეტა” ჰქვია დედამიწიდან, ღამის ცაზე, მისი შეფერილობის გამო. მას ორი
თანამგზავრი ჰყავს - ფობოსი და დეიმოსი - მცირე და უსწორმასწორო
ზედაპირის სხეულები, შესაძლოა მარსის გრავიტაციაში მოქცეული ასტეროიდები იყოს.
ვენერა (ძველი ქართული სახელწოდება მთიები,
ხარიპარია, ცისკრის
ვარსკვლავი) მეორე პლანეტაამზიდან და მას ხშირად დედამიწის დობილს უწოდებენ, ვინაიდან ორივე ციური სხეული ერთმანეთს საკმაოდ ემსგავსება
სიდიდითა და შემადგენლობით. პლანეტას რომაელი სიყვარულის ქალღმერთის ვენერას სახელი ჰქვია.
იუპიტერი - მეხუთე პლანეტა მზიდან დაშორებით და მზის სისტემის უდიდესი ციური სხეული.
პლანეტა ცნობილია ანტიკური ხანიდან და სახელწოდება მომდინარეობს ძველი
რომაული ღვთაება იუპიტერიდან, რომლის საპატივსაცემოდაც
მიიღო ეს სახელწოდება. მიეკუთვნება გაზის
გიგანტების ტიპის პლანეტას.
მთვარედედამიწის ერთადერთი ბუნებრივი თანამგზავრია. მას
რაიმე ფორმალური სახელი გარდა მთვარისა არ გააჩნია, თუმცა ზოგადად
მეცნიერულ შრომებში მას „ლუნა"-დაც (ზედს. ლუნარული) მოიხსენიებენ (ლათ. Luna). მისი სიმბოლოა
ნახევარმთვარე. მთვარის საშუალო სიშორე დედამიწიდან 384.403 კმ-ია,
დიამეტრი — 3.476 კმ-ია.
